آرشیوی برای مستندسازی خشونت علیه زنان فعال در افغانستان
زنتایمز امروز آرشیوی را با هدف پاسخگوسازی عاملان خشونت و قتل زنان در افغانستان بازگشایی کرده است. زنتایمز که توسط گروهی از خبرنگاران زن رهبری میشود، با افتتاح این آرشیو درصدد اطلاعرسانی و آگاهیدهی درمورد وضعیت حقوق بشر، بهویژه خشونت سیستماتیک علیه زنان فعال در افغانستان، است.
از زمان قدرتگیری دوبارۀ گروه طالبان، اخبار قتل و خودکشی زنان به بخشی از روایت روزانۀ افغانستان بدل شده است، اما آنچه بهندرت از آن شنیده میشود، دستگیری و مجازات عاملان خشونت علیه زنان است. بر اساس گزارشهای سازمانهای بینالمللی، طالبان، با حذف زنان از زندگی عمومی در افغانستان و محروم کردن آنان از ابتداییترین حقوق انسانی، مرتکب جنایت علیه بشریت میشود. افزون بر این، زیر سلطۀ طالبان مصونیتی ویژه برای عاملان خشونت و قتل زنان وجود دارد. یک نگاه آماری به اخبار قتل زنان نشان میدهد که بسیاری از زنانی که هدف خشونت و کشتار قرار میگیرند، دارای نقشهای اجتماعی بودهاند.
این آرشیو که با حمایت مالی و راهنمایی (Afghan Witness)، (Centre for Information Resilience) آغاز شده است، تلاشی است برای مستند کردن خشونت اعم از دستگیری، ناپدیدسازی و قتل زنان فعال در افغانستان از زمان قدرتگیری دوبارۀ طالبان در ماه اسد ۱۴۰۰ است. در این آرشیو که حاصل کار ده خبرنگار و محقق در شش ماه گذشته است، زنتایمز توانسته است ۴۹ مورد خشونت علیه زنان را مستند کند. این موارد شامل ۳۴ مورد دستگیری، یک مورد ناپدیدسازی و ۱۴مورد قتل زنان در ولایات مختلف کشور میشود. صفحۀ انترنتی آرشیو توسط (Center for Advanced Defense Studies) ساخته شده است.
زنتایمز در این آرشیو به دنبال شفافسازی واقعیت فزایندۀ خشونت علیه زنان فعال سیاسیـاجتماعی در افغانستان است.
ما برای مستندسازی این خشونتها از دو روش استفاده کردهایم:
۱. تحقیقات میدانی و مصاحبه با خانواده و بستگان زنان ناپدیدشده یا کشتهشده و همچنین مصاحبه با زنان دستگیرشده.
برخی از مواردی که ما مستند کردهایم هرگز در رسانهها گزارش نشدهاند؛ این کار فقط با همکاری خبرنگاران محلی که شجاعانه ما را در مستند کردن این خشونتها یاری رساندهاند، ممکن شده است.
۲. استفاده از گزارشهای معتبر رسانهها.
در دو روش، ما حداقل از دو منبع مستقل استفاده کردهایم. این آرشیو به هیچوجه کامل یا جامع نیست. زنتایمز در حال حاضر فهرست درازی از اسامی زنانی را در اختیار دارد که دستگیر، ناپدید یا کشته شدهاند. اما قبل از اضافه کردن نام و معلومات آنها به این آرشیو، زنتایمز نیاز دارد جزئیات قضایای آنها را مستقلانه تأیید کند. با وجود این، زنتایمز اعتراف میکند که ممکن است هرگز نتواند یک آرشیو جامع و کامل از تمام قضایای خشونت علیه زنان فعال فراهم کند، زیرا طالبان فعالانه اطلاعات مربوطبه دستگیری، ناپدیدسازی و کشتار زنان را سانسور و نابود میکند.
با راهاندازی این آرشیو، زنتایمز تعهدش را برای پیشبرد یک کار طولانیمدت برای مستندسازی قضایای خشونت علیه زنان در افغانستان اعلام میدارد و از همۀ خبرنگاران و فعالان در افغانستان میخواهد که در راستیآزمایی این قضایا ما را یاری کنند.
ما در زنتایمز امیدواریم این آرشیو به ابزاری قدرتمند برای اجرای عدالت برای قربانیان و خانوادههای آنها و پاسخگو کردن مجرمان و سیستمی که آنها را توانمند میسازد، بدل شود.
فرشته غنی سردبیر زنتایمز است.