کارزار ۱۶ روز‌ه‌ی مبارزه با خشونت‌های مبتنی بر جنسیت هر سال بین روزهای ۲۵ نوامبر تا ۱۰ دسامبر از سوی نهادهای مختلف مدنی و حقوق بشری در سراسر جهان برگزار می‌شود. تاریخ ۲۵ نوامبر روز جهانی محو خشونت علیه زنان، و تاریخ ۱۰ دسامبر روز جهانی حقوق بشر است.
خشونت‌های مبتنی بر جنسیت به معنای هر عملی است که طی آن به فرد بر اساس هویت جنسیتی‌اش آسیب رسانده شود. این نوع خشونت ریشه در نابرابری جنسیتی، سوءاستفاده از قدرت و همچنین هنجارهای تبعیض‌آمیز و ناپسند دارد. این خشونت‌ها نقض حقوق بشر و همچنین یکی از نگرانی‌های سلامت‌جمعی به شمار می‌رود. این نوع خشونت شامل مواردی همچون خشونت جسمی، جنسی، اقتصادی، روانی، و همچنین تهدید، اجبار، ازدواج زیر سن و ازدواج اجباری، ناقص‌سازی عضو جنسی و در نهایت قتل‌های منتسب به قتل «ناموسی» می‌شود.
متأسفانه، تخمین‌زده می‌شود که از هر سه‌زن، یک زن (۳۵٪) در سراسر جهان، به نحوی خشونت جنسی یا جسمی را در طول زندگی خود تجربه می‌کند. این آمار در یک دهه‌ی گذشته تغییری نکرده است. خشونت علیه زنان و دختران در کشورهای توسعه‌نیافته به‌طور چشم‌گیری وجود دارد.
به مناسبت بزرگداشت از این کارزار ۱۶روزه، در ادامه ۱۶ راه‌کار عملی برای مبارزه با خشونت علیه زنان و دختران ارائه شده است.
۱. به نجات‌یافتگان گوش بدهید و به آنان اعتماد کنید
روایت کردن و به اشتراک‌گذاشتن تجربه‌ی خشونت جنسی و مبتنی بر جنسیت، جرئت و شجاعت بسیاری می‌طلبد. دانستن این که تجربه‌ی خشونت‌دیدگان شنیده می‌شود، می‌تواند مرهمی بر زخم‌های‌شان باشد و همچنین خشونت‌دیدگان بیشتری را تشویق کند تا صدای‌شان را بلند کنند.
۲. نقش و حضور زنان و دختران جوان را در مباحث مربوط به بهداشت جنسی و حقوقی افزایش دهید
تمام مباحث مربوط به تغییر پالیسی باید توسط خشونت‌دیدگان رهبری شوند. رویکردهای «متضررمحور» و محترمانه در مباحث خشونت جنسی و مبتنی بر جنسیت می‌تواند دیگر خشونت‌دیدگان را تشویق کند تا بدون ترس از قضاوت شدن قدم پیش بگذارند.
۳. علیه عادی‌سازی خشونت‌های جنسی و جنسیتی در تمامی اشکال آن بایستید
فرهنگ تجاوز به فضای اجتماعی‌ای گفته می‌شود که اجازه می‌دهد خشونت جنسی عادی‌سازی و توجیه شود. اولین قدم برای از بین بردن عادی‌سازی خشونت جنسی اذعان به آن و به رسمیت‌شناختن آن است. در عین‌حال، به مردان و پسران در مورد مردانگی مثبت، روابط محترمانه و الزام رضایت طرفین آموزش داده شود. از سوی دیگر، احترام، حمایت و تطبیق تعهدات حقوق بشری در رابطه با تساوی جنسیتی توسط رهبران جامعه نیز می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد.
۴. تهیه‌ی خدمات حمایتی کافی
بسیاری از زنان و دختران به اساسی‌ترین خدمات ضروری رایگان برای خدمات محافظتی و حمایتی مانند شماره‌های اضطراری، محیط امن، مراجع پولیس و قضایی مناسب، مشاوره صحی و همچنین مشاوره اجتماعی-روانی دسترسی ندارند. در جایی هم که این خدمات وجود دارند، یا بودجه‌ی کافی ندارند و یا هم کارمند کافی. حکومت‌ها باید حمایت رایگان برای قربانیان خشونت متبنی بر جنسیت فراهم کنند؛ از جمله آموزش جامع برای ارائه‌دهندگان خدمات صحی. افراد می‌توانند از کمپاین‌هایی که خواهان افزایش بودجه برای خدمات حمایتی است حمایت کنند.
۵. آموزش جامع جنسی
آموزش جامع جنسی امری حیاتی برای نوجوانان است. باید به آنان در مورد اختیار بر بدن خویشتن، روابط آنان با یکدیگر و کمک به درک این موضوع که رضایت دادن آزادانه همیشه الزامی است، آموزش داد. آموزش حق و حقوق و همچنین روابط امن و بهداشتی به نوجوانان تأثیر مثبت بلندمدتی بر صحتمندی و تندرستی آنان دارد.
۶. به نوجوانان آموزش دهید، اما به آنان گوش هم دهید
آموزش امری ضروری است، اما گوش دادن به تجارب نوجوانان برای توانمندسازی نسل بعدی حیاتی است. اگر نوجوانان حس کنند که به آنان گوش سپرده می‌شود، احتمال بیشتری می‌رود که باعث تغییر شوند.
۷. داده‌ها کلید هستند – از آن استفاده کنید
یکی از سه زن در طول زندگی خود خشونت جسمی یا جنسی را تجربه می‌کند. دانستن آمار به این معناست که می‌توانید اطلاعات درست را هنگام ضرورت شریک بسازید. جمع‌آوری و به‌کارگیری از داده‌های مربوطه برای حکومت‌ها نیز به منظور تطبیق تدابیر پیشگیرانه‌ی موفقیت‌آمیز و تأمین حمایت مناسب به قربانیان (خصوصاً هنگام کمک به قربانیان به حاشیه‌رانده‌شده و محروم) امر حیاتی است. قوانین و سیاست‌ها نیز باید تعاریف جامعی از تمامی انواع خشونت جنسی و مبتنی بر جنسیت داشته باشند.
۸. برای آموزش مسایل مبتنی بر جنسیت به خودتان وقت بگذارید
نشانه‌های خشونت مبتنی بر جنسیت، و همچنین کمک به کسی که نیاز دارد را یاد بگیرید. اگر بدانید که کجا را بگردید، می‌دانید که از کجا برای قربانی خشونت مبتنی بر جنسیت کمک بگیرید. اقدام امروز شما می‌تواند فردا جان کسی را نجات دهد.
۹. هنجارهای جنسیتی که منجر به نابرابری جنسیتی می‌شوند را به چالش بکشید
هنجارهای جنسیتی ناپسند می‌توانند منجر به نابرابری جنسیتی، و به موازات آن، نرخ بالاتر خشونت مبتنی بر جنسیت شوند. به عنوان مثال، هنجارهای جنسیتی می‌توانند زنان و دختران را از مکتب یا شغل‌های پردرآمد دور نگه دارد، آزادی آنان را محدود کند، وابستگی مالی آنان به مردان را افزایش دهد و ترک وضعیت خشونت‌بار را برای آنان ناممکن کند. هنجارهای جنسیتی همچنین قابلیت این را دارند که صداها و تجارب قربانیان خشونت مبتنی بر جنسیت را ناچیز و بی‌اهمیت جلوه دهند. با به چالش کشیدن و تغییر این هنجارهای اجتماعی می‌توان به برابری جنسیتی و کاهش خشونت مبتنی بر جنسیت دست یافت.
۱۰. خود و دیگران را پاسخگو بدارید
پاسخگویی به معنای قبول مسئولیت اعمال خود و درک این موضوع که اعمال شخص می‌تواند مستقیماً بر دیگران تاثیر بگذارد، است. اطرافیان خود را وادارید به رفتارشان نظری بیندازند، و هر زمان که کسی از خط عبور کرد به او یادآوری کنید.
۱۱. یکدیگر را حمایت و خشونت علیه زنان را نکوهش کنید
قدرت ما در اتحاد ماست. حمایت از زنان و کسانی که برای پایان دادن به خشونت مبتنی بر جنسیت کار می‌کنند برای دستیابی به برابری جنسیتی و پایان دادن به خشونت علیه زنان ضروری است؛ از جمله می‌توان به نکوهش حکومت‌ها و رهبران در رابطه با خشونت و تبعیض علیه زنان اشاره کرد. افراد می‌توانند در این زمینه از یک قربانی حمایت کنند، در شبکه‌های اجتماعی چیزی بنویسند، و یا هم برای پاسخ دادن به خدمات تلیفونی قربانیان داوطلبانه کار کنند. با حمایت از یکدیگر، می‌توان فضایی امن‌تر برای همه ایجاد کنیم.
۱۲. از سازمان‌های حقوق زنان حمایت مالی کنید
همه‌گیری کووید-۱۹ بسیاری از زنان و دختران را در محیط‌های بسته یکجا با ناقضان حقوق آنان حبس کرد. حتا اعانه‌ی کوچکی به سازمانی که علیه خشونت مبتنی بر جنسیت مبارزه می‌کند می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند، مخصوصاً در زمانی که بسیاری از سازمان‌ها با کاهش بودجه اما افزایش درخواست کمک، دست و پنجه نرم می‌کنند. همچنین می‌توانید به تشناب‌های عمومی و تولیدات بهداشتی برای زنان، تهیه جای خواب و سامان بازی برای سرپناه محلی زنان و یا حمایت از خدمات برای زنان و کودکانی که از وضعیت‌های خشونت خانوادگی گریخته‌اند، اعانه بپردازید. زمانی که مردم و حکومت‌ها سازمان‌های حقوق زنان را به عنوان همکاران متخصص در زمینه مبارزه برای پایان بخشیدن به خشونت علیه زنان بپذیرند، همه نفع می‌برند.
۱۳. از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنید
استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای باز کردن سر صحبت و ابراز همدردی با قربانیان خشونت مبتنی بر جنسیت کوچک‌ترین کاری است که می‌توان برای ایجاد تغییر در جامعه از آن استفاده کرد.
۱۴. داستان‌های موفقیت، الگوهای مثبت، و راه‌حل‌های مؤثر را به اشتراک بگذارید
مردم با دیدن الگوهای مثبت و راه‌حل‌ها، احساس می‌کنند بیشتر از پیش توانمندی ایجاد تغییر را یافته‌اند. نمایندگی مثبت و متنوع نیز مهم است.
۱۵. زنان و دختران را در فضاهای دیجیتال حمایت کنید
شکاف در قوانین جزایی به این معناست که فضای دیجیتال مملو از زن‌ستیزی است. زنان و دختران در فضای دیجیتال از آزار و اذیت، برهنه‌نمایی، فیلم‌های غیراخلاقی انتقام‌جویانه، و سایر انواع خشونت مبتنی بر جنسیت آنلاین رنج می‌برند. برای حفاظت از زنان، باید قوانینی با سیستم مدیریت محتوای درست طرح شود.
۱۶. به یاد داشته باشید که برای تغییر، به همه نیاز است
تلاش موفقیت‌آمیز برای پایان بخشیدن به خشونت علیه زنان باید مشمول همه باشد؛ از جمله حکومت‌ها و رهبران، همچنین کسانی که مرتکب خشونت شده‌اند و یا در انجام آن دست داشته‌اند. نمی‌توان به خشونت علیه زنان به تنهایی پایان داد.
